گزارش از نشست «زنان، صلح و مدارا در اسلام»
بازدیدها: 93
نشست «زنان، صلح و مدارا در اسلام» به همت کارگروه زنان و صلح انجمن علمی مطالعات صلح ایران و خانه اندیشمندان علوم انسانی با حضور دکتر صدیقه وسمقی، شاعر، نویسنده و اسلامپژوه در تاریخ ۱۷ اردیبهشت۱۳۹۷ در سالن حافظ خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.
در ابتدای این جلسه ندا حاجیوثوق، لزوم توجه به مسایل زنان، به ویژه از دریچه دید نواندیشی دینی را مورد تأکید قرار داد و بیان داشت در جوامع دینسالاری چون ایران که زنان در موضعی دوگانه میان وفاداری به سنتهای دینی و الزامات زندگی مدرن قرار گرفتهاند، توجه به مسایل زنان از منظر نواندیشی دینی بسیار حائز اهمیت است؛ چرا که دین در تارو پود فرهنگ و سبک زندگی ایرانیان تنیده است و حل مسایل زنان با مدد گرفتن از دینی که پاسخگوی نیازها و اقتضائات زمانه حاضر باشد، راهگشای بسیاری از ابهامات در این حوزه است. دبیر اجرایی نشست در ادامه به معرفی و بیان رزومه دکتر وسمقی پرداخت.
در ادامه دکتر صدیقه وسمقی، حقوق زنان را یکی از چالشهای اساسی در جوامع اسلامی معرفی کرد. این استاد بازنشسته دانشگاه تهران، انتساب قوانین امروز به نام اسلام را ناروا دانست و پایه این انتساب را در تفاسیر ناعادلانه از شریعت و فقه معرفی کرد. او بیان داشت: مجموعه قوانینی که فقه اسلامی آن را بیان کرده، هرگز توسط پیامبر اسلام تدوین و تبلیغ نشده است و هیچ گاه در زمان پیامبر مجموعه مدونی به نام شریعت وجود نداشت.
سخنگوی اولین دوره شورای شهر تهران افزود: برابری یکی از پایههای صلح در جوامع بشری است. برابری حقوق به معنای برابری حقوق اساسی است که به همه تعلق میگیرد. در واقع به انسان به ماهو انسان دارای حقوقی است که لازمه زندگی انسانی است که من به آنها حقوق غیراکتسابی میگویم. این حقوق جنسیت، دین، قومیت و ملیت نمیشناسد. اما عده زیادی از انسانها باورهای دینی خود را برحقوق و شأن انسانی خود ترجیح میدهند.
وسمقی بیان داشت: در دنیای امروز باید توجه داشت برچه پایه و اساسی قوانین علیه زنان ساخته شده، شرایط آن ایام چه بوده؟ پشت هر یک از آیات کدام جامعه و با چه مشکلاتی وجود داشته است؟ و آیا مسأله امروز ما همانهاست که طبق آن روشها عمل کنیم؟
او مصادیق متعددی در ارتباط با چگونگی شکلگیری قوانین و روند تفسیرهای تبعیضآمیز بین داشت. در ارتباط با قانون ارث بیان داشت: اسلام برای دفاع از حقوق زنان قانون ارث را آورد چرا که در دروه جاهلیت، ارث به زنان تعلق نمیگرفت و اسلام برای آغاز یک قانون مترقی، زنان را حداقل در نیمی از ارث شریک دانست. اما امروز شرایط جامعه و زنان تغییر کرده و زنان در مناسبات اقتصادی حضور همهجانبه و فعال دارند و این قانون باید مطابق وضعیت روز تغییر کند نه اینکه شرایط ۱۴۰۰ سال پیش به عنوان قانون امروز اجرا گردد. در حقیقت مسیری را که اسلام در پیشبرد حقوق زنان در پی گرفته بود توسط پیروان اسلام متوقف شد.
وسمقی در پایان بین داشت: عدالت مورد تأکید همه ادیان و از جمله اسلام است. برابری در حقوق انسانی اصلی عادلانه و مخالفت با آن بیعدالتی است. باید توجه داشت که برابری موجب کاهش رنج انسانها، صلح پایدار و رفع بحرانها است. پایه دموکراسی برابری است و نابرابری باعث سلطه میشود.
در انتهای جلسه وسمقی به پرسشهای حاضرین پاسخ گفت و از سوی ریاست انجمن علمی مطالعات صلح دکتر مجتبی مقصودی مورد تقدیر و تشکر قرار گرفت.