انجمن علمی مطالعات صلح ایران
اخبار همایش سالانهانجمن در آئینه رسانه‌ها

کنشگران مرزی ظرفیت تحقق همبستگی اجتماعی هستند

اخبار انجمن را همرسانی کنید.

بازدیدها: 595

تهران- ایرنا- عضو هیات علمی موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی معتقد است: کنشگران مرزی دارای ظرفیت هایی چون رفع شکاف میان دولت و ملت و دستیابی به صلح و همبستگی اجتماعی هستند در حالی که در تاریخ معاصر ایران از این ظرفیت ها بهره نبرده است .

به گزارش روز چهارشنبه خبرنگار گروه دانشگاه ایرنا، مقصود فراستخواه در دومین همایش صلح، وفاق اجتماعی و همبستگی ملی در باره «کنشگران مرزی در ایران؛ و تقلاهای ناتمام صلح، وفاق و همبستگی اجتماعی» اظهار داشت: از دوره قاجار تاکنون از فرصت های کنشگران مرزی به عنوان استفاده موثری نشده است. از این رو کنشگران از اهداف خود بازمانده اند و امکانات اصلاح سیستم را فراهم نکرده اند.
وی افزود: ایران سرزمینی با وسعت، تاریخ طولانی، پرحادثه، اقوام و فرهنگ های گوناگون است. تاریخ ایران، تاریخی دچار بی تقارنی مزمن در منابع و نهادها، بی تقارنی در منابع قدرت، ثروت و زیستی، بی تفاهمی در معانی و هویت ها، کشتار، قحطی، سوء تفاهم ها، بیگانگی، قهر، تعارض های حل نشده و ائتلاف های شکننده است.
فراستخواه ادامه داد: چنین جامعه ای درگیر انواع شکاف ها و در راس آن شکاف ملت و دولت است و فضاهای واسط حرفه ای، مدنی، صنفی، اجتماعی، محلی و قومی نیرومند در آن به وجود نیامده اند تا با فراهم سازی ساختارهای میانجی شکاف میان دولت و ملت را حل کنند. برای چنینی جامعه ای صلح، همبستگی و وفاق شرط زیست پذیر شدن جامعه و پایداری است.
عضو هیات علمی موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی با بیان این پرسش که چرا جامعه به دور از صلح و همبستگی است؟ تصریح کرد: پاسخ به این پرسش از دو منظر قابل بررسی است؛ نخست می توان وضعیت جامعه را به ساختارها و تقدیر محول کرد و جنگ را تقدیر تاریخ دانست که باعث ایجاد هرج و مرج و نبود همبستگی شده است.
فراستخواه در شرح نگاه دوم نیز گفت: بیش از توجه به کارگزاران اجتماعی به عاملیت و ساختار توجه شده است در حالی که محاسبه های فنی نخبگان نادرست و بدون تاثیر بوده، نقشه های راه به اشتباه انتخاب شده، مهارت های عمل اجتماعی وجود نداشته و طرح های اجرایی ایراد داشته است.
این جامعه شناس با تاکید بر اهمیت اخلاق کنش و معنا یافتن عمل اجتماعی در دستیابی به صلح در جامعه گفت: در دهه های اخیر شاهد ظهور نژاد تازه ای از تقلای فکری و اجتماعی به نام کنشگران مرزی بوده ایم که نژاد تازه ای از کنش های سیاسی، اجتماعی، فکری و مرزی را هدایت می کردند.
این استاد دانشگاه معتقد است: کنش گری مرزی سازو کاری در برابر محدودیت کنش های مدنی و در پاسخ به نیاز سرزمینی صلح است.
فراستخواه با بیان اینکه کنشگران مرزی در هر دوره تاریخی حضور داشته اند، اظهار داشت: کنشگران مرزی به دنبال ایجاد پیوند میان روایت ها و ضد روایت ها، گفتمان ها و ضدگفتمان ها هستند. آن ها فضای آستانه ای میان دولت و جامعه ایجاد کرده و از طریق آن فضاهای رسمی دولت عبور می کنند.
وی در ادامه به دیدگاه برخی صاحبنظران در باره کنشگران مرزی اشاره و عنوان کرد: کنشگران مرزی به دنبال بازنمایی های تازه از فضاهای آستانه ای هستند. آن ها فضاهای میان دولت و جامعه، دانشگاه و جامعه و فضاهای رسمی و غیررسمی را توسعه می دهند.
به بیان فراستخواه، عده ای نیز کنشگری مرزی را نوعی عمل فضایی قلمداد می کنند و معتقدند، کنشگران مرزی در تلاش برای ایجاد فضاهای تازه هستند، برای نمونه دولت را که به مثابه فضای تسلط و کنترل است، به فضایی اقتضایی و قابل تردد تبدیل می سازند. به عبارت دیگر، فرم تازه ای از زندگی سیاسی را ابداع می کنند و نوع تازه ای از الگوهای حکمرانی را به میان می آورند.
این استاد جامعه شناسی در ادامه با اشاره به سازوکارهای کنشگران مرزی و ضعف های آن ها در ایران، گفت: کنشگران مرزی تلاش می کنند که سکوت را به صدا و ناتوان را به توانمند تبدیل کنند. ظرفیت سازی و حاشیه زدایی کرده، گروه های اجتماعی را شناسایی و آن ها را به مرکز بیاورند و از این طریق صدای زندگی را به سیستم های حکمرانی و سیاستگذاری برسانند.


وی هدف کنشگران مرزی را اصلاحات سیستم عنوان کرد و گفت: پس از انقلاب نیز شاهد این بودیم که کنشگران مرزی همچنان به طور اثربخشی نمی توانند مشکلات جامعه را حل کنند.
فراستخواه در بیان دلایل ناتوان کنشگران مرزی در جامعه ایران، توضیح داد: کنشگران مرزی به جای توسعه نهادها، ایجاد ساختارهای بادوام، توسعه نهادهای سطحی محلی، ایجاد فضاهای تجدیدپذیر، توسعه اجتماعات محلی و ایجاد ائتلاف های نیرومند، به دولت و قدرت چسبنده شده اند، نخبگان آن ها در ساخت قدرت و ثروت ادغام شده یا در امواج پوپولیسم فرو رفتند. گاهی نیز جذابیت های رانت آنان را به سوی سیستم کشانده و خاصیت شناوری خود را از دست می دهند.

منبع ایرنا

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *