گزارش دومین نشست از سلسله نشست‌های گفتگو با اندیشه‌ورزان صلح
بازدیدها: 98
دومین نشست از سلسله نشست‌های اندیشه ورزان صلح در روز چهارشنبه ۱۴ اردیبهشت با حضور جناب آقای دکتر محمد حسین پاپلی یزدی و به مدیریت جناب آقای امین نورافکن برگزار شد. در این برنامه که توسط انجمن علمی مطالعات صلح ایران و بنیاد خوارزمی و با همکاری موسسه فرهنگی اکو و انجمن علمی مطالعات منطقه ای در موسسه آموزش عالی بیمه اکو برگزار شد، دکتر پاپلی یزدی با بازگویی خاطره‌ای از دوران کودکی خود در یزد، این گفتگو را آغاز کردند. همزیستی مسالمت‌آمیز ادیان گوناگون در این شهر تصویر روشنی بود که در خاطرات ایشان جریان داشت. سپس به دوران تحصیل خود در پاریس در رشته جغرافیا و بازگشت به ایران اشاره کردند و دلایل بازگشت خود را برشمردند. ایشان در ادامه به آسیب شناسی جریان صلح‌سازی در ایران و نقش دانشگاهیان اشاره کردند.
از دیدگاه ایشان، دانشگاهیان باید فضا و قدرت تصمیم‌سازی‌های موثر بیشتری داشته باشند تا روند گفتمان‌سازی در راستای صلح تقویت شود. دانشگاه از نگاه ایشان جایی است که اگر دچار قیدوبندهای بیرونی نباشد، بالذات با مبانی صلح همخوانی دارد و پیشگام و قوام‌بخش اصول آن است. در صورتی که دانشگاه به دو ابزار قدرت گفتمان‌سازی و قدرت تصمیم‌گیری مجهز باشد، سیاست‌های برآمده از آن، منافع عمومی مردم را تأمین خواهد کرد؛ سیاست‌هایی که در عرصه داخلی و خارجی، صلح را اولی و ارجح از دیگر گزینه‌ها تلقی کرده و تعادلی میان سازش و قدرت بازدارنده ایجاد می‌کند.
استاد دانشگاه تربیت مدرس در ادامه به سه دوره عضویت خود در کمیته فرهنگی جغرافیای جهان و گفتگوهای میان اعضای این کمیته اشاره کردند. دو طرح اتحادیه جهان اسلام و راه‌آهن سراسری کشورهای اسلامی که ایشان از سال ۱۳۷۰ پیشگام آنها بودند نیز حاصل همین گفتگوهاست. ایده بنیادین در پس این طرح‌ها، گسترش بهم‌پیوستگی اقتصادی میان کشورها، افزایش سطح رفاه و کاهش خطر افراط‌گرایی و تصمیمات سیاست‌زده است. از دید ایشان، اتحادیه اروپا را میتوان نمونه شاخصی از موفقیت ایده بهم‌پیوستگی اقتصادی دانست. بزرگ‌ترین دستاورد این ایده در عرصه عملی، کاهش جنگ و تقویت بنیه صلح‌گرایی در مناطق است.
دکتر پاپلی یزدی بر این باورند که اگر اتحاد جهان اسلام را از راه همکاری های مشترک اقتصادی، به ویژه سرمایه گذاری مشترک (مردمی بخش خصوصی و دولتی) و ایجاد شبکه ها دنبال کنیم، پاسخ بهتری خواهیم گرفت. اگر کشورها و دولت های رقیب با ایده‌های متضاد را بتوان ترغیب کرد که با هم شریک شوند، و در کشور یکدیگر و یا کشور سوم اسلامی سرمایه گذاری کنند، به احتمال زیاد ملت‌ها و دولت‌ها بیشتر به هم نزدیک می شوند. اگرچه این اتحاد نباید به کشورهای اسلامی محدود شود، و تا جای ممکن باید گستره اعضای آن را بیشتر و بیشتر کرد.
بخش پایانی سخنان دکتر پاپلی یزدی به مسئله افغانستان و نقش ایران در صلح‌سازی منطقه‌ای اختصاص یافت. از دید ایشان، مداخله ابرقدرت‌ها در دو سده اخیر علت اصلی مشکلات افغانستان است: «افغانستان پتانسیل بسیاری برای همزیستی با ما دارد؛ مشروط بر اینکه به توده مردم افغانستان در راستای گسترش صلح کمک کنیم. در این زمینه باید افکار عمومی را آماده کنیم. دستور کاری که برای تقویت نقش ایران به عنوان عامل صلح‌آفرینی در منطقه تنظیم می‌شود باید پیش از هر چیز بر اصالت و اولویت صلح میان دیگر مؤلفه‌ها تأکید کند. گام نخست در این راستا، آسیب‌شناسی و نقد اشتباهات پیشین و تدوین برنامه‌ای صلح‌گرا، عقل‌محور، و عمل‌گرایانه برای سیاست خارجی است.»
