خاطره سی‌وششم از کتاب «خاطرات خوب»/هم زبان، هم‌پیوند، هم سرنوشت

بازدیدها: 149

دوستی میان مردم افغانستان و مردم ایران، منطق خود را دارد. به نظرم ماورای هم مرزی جغرافیایی، نوعی هم سرنوشتی و هم زبانی سرشت آن را تشکیل می‌دهد. این هم زبانی و هم سرنوشتی، به نزدیکی خاصی می‌انجامد که علی‌رغم نشیب و فرازهای سیاسی و روابط میان دولت‌ها، از پیوستگی خاصی برخوردار است.

من در طول زندگی‌ام این پیوستگی را همیشه احساس کرده‌ام و با تمام وجود به آن باور دارم. در دوران کارشناسی در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران در دوران پیش از انقلاب، هم‌دوره‌ای‌های افغانستانی داشتیم. آنها بسیار، بسیار دوست‌داشتنی، مهربان و درسخوان بودند. سرنوشت چنین بود که دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، به طور هم‌زمان نخبگان اداری و سیاسی ایران و افغانستان را تربیت می‌کرد.

در سال‌های تحصیل در خارج نیز از بهترین هم‌دوره‌ای‌هایم، افغانستانی‌هایی بودند که واقعاً علم و حلم را ترکیب کرده بودند. فقط هم‌دوره‌ای نبودیم، بیش از دیگران یکدیگر را درک می‌کردیم. این درک مشترک ناشی از هم‌پیوندی‌های مختلف بود.

در دوران کار دیپلماتیک، یکی از بهترین خاطراتم، کار با دیپلمات‌های افغانستان بود. انسان‌های فرهیخته‌ای بودند که منافع کشورشان را در کنار دانش و بینش گسترده، به‌خوبی تعقیب می‌کردند. چقدر باسواد بودند. دکتر روان فرهادی، نماینده افغانستان در سازمان ملل در نیویورک در دوران اول حاکمیت طالبان که نگذاشت طالبان به رسمیت شناخته شوند، بی‌تردید در زمره باسوادترین نمایندگان و سفرایی است که سازمان ملل به خود دیده است. با او که صحبت می‌کردی، عظمت زبان فارسی در پهنای فلات قاره ایرانی را به‌صورت مجسم می‌دیدی.

در سال‌های اخیر، پیوند مطالعاتی در حوزه روابط بین‌الملل، مرا با دنیای اندیشمندان جوان افغانستانی آشنا کرد و بارها با آن‌ها در تهران، کابل، هرات و دهلی‌نو به‌صورت دوجانبه و چندجانبه میزگرد و نشست مطالعاتی داشتیم. همگی آموزنده و پربار و بی‌تردید متفاوت با میزگرد با کشورهای دیگر.

آخرین بار، با دوستان هندی و افغانستانی، چندین سال پیش با میزبانی منحصربه‌فرد دوستان کابلی، به دره پنجشیر رفتیم و یکی از برنامه‌هایی که تدارک دیده بودند، شاهنامه‌خوانی بود. چقدر زیبا بود! حتماً دوستان هندی لذت بردند، ولی لذت بیشتر را ما ایرانی‌ها بردیم. دیدیم که این هم مرزی تنها نیست؛ هم‌پیوندی، هم زبانی و هم سرنوشتی است که مردمان ایران و افغانستان را به هم نزدیک می‌کند. پاینده باد این پیوند و برقرار باد این دوستی.