گزارش کارگاه پرورش کودک صلح جو / کارگاه پرورش کودک صلح جو در روز ۱۹ شهریور ماه در دو بخش برگزار شد
بازدیدها: 53
در بخش اول پژوهشگران به بررسی زمینه های فلسفی – تاریخی فلسفه برای کودکان و مهارت های محوری تفکر نقاد ، تفکر اخلاقی و تفکر خلاق پرداختند و از بین تکنیک های خلاقیت ، تکنیک شش کلاه تفکر در چارچوب حلقه کند و کاو با موضوع مسئولیت ناپذیری در کودکان ، زمینه و پیامد های انجام گرفت . بر این اساس پژوهشگران ابتدا به بررسی زمینه تاریخی فبک همچون جنگ داخلی آمریکا ، شکل گیری اجماع پژوهشی به رهبری چارلز سندرس پرس در کمبریج ماساچوست آمریکا که پس از آن شکل گرفت ، جنگ ویتنام ، انتقاد لیپمن به ناتوانی دانشجویان در استدلال و انتقاد در تقابل با سیاستمداران آمریکایی و شکل گیری و پایه گذاری مرکز فلسفه برای کودکان Institute for the advancement of philosophy for children (IAPC) اشاره کردند و به معرفی کتاب های متیو لیپمن از جمله فلسفه برای کودکان ، فلسفه در کلاس درس پرداختند و به توضیح زمینه های معرفتی شکل گیری حلقه کند و کاو Community of Inquiry یعنی ماهیت اجتماعی معرفت و ماهیت پژوهشی معرفت پرداختند و دیدگاه تاثیر گذار در شکل گیری حلقه کند و کاو همچون سقراط ، پرس ، جان دیویی را مورد بررسی قرار دادند و سپس سه رویکرد اصلی به فبک یعنی رویکرد فرآیندی ، محتوایی و روایی در چارچوب تفاوت فلسفه برای کودکان و فلسفه با کودکان توضیح دادند . بر این اساس حلقه کند و کاو شکلی از آموزش است که یادگیری را به صورت یک فرآیندی گفت و گوی گروهی و در تفکر برای خویشتن برای دیگران با دیگران تاکید می کند در اینجا کند و کاو فلسفی عبارت است از استخراج ایده ها و افکار شخصی و ارزیابی و آزمایش آن ها در حلقه کند و کاو درسی . پژوهشگران با اشاره به جنبه های اجتماعی و پژوهشی معرفت در حلقه کند و کاو به این نکته اشاره کردند منظور از اجتماعی معرفت آن است که یک فرد و یک ذهن قادر به درک معرفت نیست و معرفت در کنش اجتماعی و در تضارب آرا شکل می گیرد ، بنابراین معرفت امری نسبی و حاصل گفتگوی افراد با دیدگاه متفاوت به یک موضوع است ، منظور از پژوهشی بودن معرفت در حلقه کند و کاو آن است معرفت در حلقه کند و کاو با پرسش و گفت و گو پیرامون یک ایده و به چالش کشیدن استدلال های یکدیگر معرفت سامان می دهند بنابراین معرفتی که در اجتماع پژوهشی شکل می گیرد ، یک بعد اجتماعی و یک بعد پژوهشی دارد که این دو مولفه در کنار یکدیگر نمونه کوچک جامعه هستند سعی در شکل دهی به شهروند ایده آل Ideal citizen دارند .بنابراین حلقه کند و کاو یا اجتماع پژوهشی آزمایشگاهی است که کودکان را برای نقش آفرینی در جهان واقعی آماده می کند و زمینه ساز دموکراسی است . بر این اساس پژوهشگران عملکرد کودکان به صورت زیر توصیف کردند :
- سوال های خود را می پرسند .
- نظرات دیگران به طور دقیق گوش دهند .
- عقاید خود را کشف کنند و گسترش دهند .
- درباره ی دیدگاه خود با دیگران بحث می کنند
۵٫در صورت لزوم در عقاید خود تجدید نظر می کنند
نکته ی دیگری که پژوهشگران بر آن تاکید داشتند اهمیت آشنایی با فلسفه پراگماتیستی پرس ، شیوه ی گفتگوی سقراطی (النخوس) و فلسفه ابزارگرایانه و مسئله محور دیویی بود که میان فلسفه پراگماتیسم ، آموزش و پروش و دموکراسی ارتباط برقرار کرده بود و تفکر مستقل و تجربه مفهوم یافته زمینه ساز رشد می دانست و مدرسه را نمونه کوچک جامعه می دانست ، پژوهشگران پیش از انجام تکنیک شش کلاه تفکر و بیان سه رویکرد محوری فبک به توضیح فلسفه آموزشی دیویی پرداختند ، بر این اساس فلسفه اجتماعی دیویی بر اهمیت جامعه ، دموکراسی و آموزش استوار است ، بینش دموکراتیک جان دیویی براساس گرد هم آیی شهری شکل گرفت که او در دوران جوانی بنیان گذار آن بود بر این اساس مردم شهر در کلیسا اجتماع می کردند تا مسائل متقابل خود را طی فرآیند مسالمت آمیز گفت و گو ، مناظره و تصمیم گیری حل کنند ، دیدگاه دیویی تحت تاثیر مکتب پروتستان بود در این مذهب (( انجیل اجتماعی )) بر مسوولیت اخلاقی افراد برای کار به منظور اصلاح زندگی مادی و بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی جامعه تاکید دارد از نظر دیویی برای سهیم شدن مردم در تجارت یکدیگر با رویارویی با مسائل مشترک اجتماعی صورت گیرد آن چه او Face to Face Community بر این اساس شهروندان هستند که دموکراسی را می سازند ، دموکراسی وابسته به پرسشگری است و پرسشگری وابسته به آزادی . در اینجا بحث آزادی زمینه سازی تفکر انتقادی است و تفکر انتقادی زمینه ساز مسوولیت پذیری اجتماعی در کتاب Freedom on Modern World آزادی رو جز ذات انسان می داند که به فرد قدرت پرسشگری می دهد ، بنابراین حلقه کند و کاو زمینه ساز دموکراسی است . در پایان بخش اول پس از اجرای حلقه کند و کاو با محوریت شش کلاه تفکر شرکت کنندگان به گفت و گو پیرامون مباحث مطرح شده پرداختند و سوالات خود را مطرح کردند .
بخش دوم کارگاه با محوریت مهارت زندگی به ویژه مهارت های خود آگاهی و تصمیم گیری بر گزار شد . در این چارچوب پژوهشگران با انجام تکنیک تکنیک صندلی پادشاهی سعی در زمینه سازی برای خود آگاهی فردی و ایجاد فرصت گفت و گو در میان شرکت کنندگان داشتند بر این اساس به هر کدام از شرکت کنندگان فرصت داده شد تا چند ویزگی مثبت از خود را مورد بررسی قرار دهند و در آن زمینه به گفت و گو با دیگران بپردازند سپس هر کدام از شرکت کنندگان به ویژگی خود دیگر شرکت کنندگان که بروز بیشتری داشته در چارچوب تکنیک صندلی پادشاهی اشاره کردندسپس شرکت کنندگان با بیان برخی از ویژگی منفی خود به بررسی چهار شیوه رویارویی با ویژگی های منفی از جمله اجتناب ، تسلیم ، جبران افراطی ، پذیرش و تلاش پرداختند در پایان کارگاه مطالب دو بخش کارگاه جمع بندی شد و بر لزوم آموزش توامان والدین و کودکان تاکید شد .
