طنین یاد حافظ در روزهای پاییزی مونترال | گزارشی از نشست سه روزه «حافظ شاعر صلح»
بازدیدها: 178
گروه خبر هفته/هم‌زمان با بیست مهر یادروزِ حافظ، گروه علمی‌آموزشیِ «سَماک» که بر ادبیات کاربردی تکیه و تأکید دارد، رویدادی سه‌روزه با عنوان «حافظ شاعر صلح» را از ۱۸ تا ۲۰ اکتبر ۲۰۱۸ ترتیب داد که در ادامه گزارشِ آن تقدیم شده است:
روز نخست
در روز نخست، در ابتدا، مجری نشست ضمن خوشامد به حضار، شیوهٔ شکل‌گیری این برنامه را توضیح داد و گفت: پس از آغاز به کارِ انجمن ایرانی مطالعات صلح، گروه علمی‌آموزشی «سَماک» مصمم شد تا به سهم خود در توسعه نگرش صلح و تبیین تفش ادبیات بکوشد و در گام نخست، رویداد سه‌روزهٔ «حافظ، شاعر صلح» پی‌ریزی شد. وی افزود: هدف اصلی ما، دامن‌زدن به گفت‌وگو و مداقه دربارهٔ صلح از منظر رشته‌های علوم‌انسانی است تا این بحث از سیاسیِ محض به بحثی، کاربردی و روزمره بدل شود. پس «سَماک» تصمیم گرفت چهار رویداد در حوزه ادبیات کاربردی در کانادا اجرا کند. اولین آن‌ها که همین رویداد «حافظ، شاعر صلح» است از امروز جمعه در مونترال آغاز می‌شود و تا یک‌شنبه ادامه خواهد داشت.
پس از این مقدمات، دکتر احمدرضا یلمه‌ها، حافظ‌پژوه و محقق دانشگاه مک‌گیل به نمودهایِ چندساحتی و میان‌رشته‌ای‌بودن ذهن و شعر حافظ پرداخت و نگاه میان‌رشته‌ای را گام اول صلح دانست. وی افزود.
پس از سخنرانی اول، شعرخوانی نغز و بی‌نظیر استاد بهروز رضوی جلوه و جذبه‌ای ویژه‌ای به برنامه داد، فرشید سادات‌شریفی بر اهمیت طنز و شوخ‌طبعی در استبدادشکنیِ حافظ و صلح‌آفرینی او متمرکز شد و گفت: خواجه در آشوب‌ناکترین زمان ممکن زندگی می‌کرده و در طول عمر خود برآمدن و برافتادن هفت حاکم را به چشم دیده. هیچ‌کدام از این تغییرات هم با ملایمت و از سرِ دوستی نبوده. یعنی او در زندگی روزمره خود همیشه با جنگ و صلح دست‌به‌گریبان بوده است. وی ادامه داد: پیش از حافظ، الگو و همشهری او یعنی شیخ سعدی می‌سراید: «بیا که نوبت صلح است و روزگار عنایت».
او در ادامه همین مصرع را بازگشود و پیوند «صلح» را «نوبت» و «عنایت» تشریح کند و این‌ها را مقدمهٔ وارسیِ طنز در یک بیت و غزل حافظ قرار دهد:
«یک حرف صوفیانه بگویم اجازت است
ای نور دیده صلح به از جنگ و داوری»
تغییر زمان برنامه روز دوم
روز دوم این مجموعه‌برنامه قرار بود بر بازی متمرکز باشد و در اطلاعیه‌اش آمده بود: «سرِ این هفته روز جهانی کودک است و تهِ این هفته «روز ملی بزرگداشت حافظ. این دو مناسبت را می‌شود به هم وصل کرد؟ سماک و چند مرکز فرهنگی دیگر بر آن‌اند که میزبان پدر و مادرها و کودکانشان باشند در برنامهٔ «بازی با شعر حافظ و فارسی‌آموزی» و آنان را دو ساعتی درگیرِ بیت‌های این شاعر بزرگ و واژه‌بازی و جمله‌سازی و ادبیات‌وَرزی کنند.» این برنامه نیاز به پیش‌ثبت‌نام و رسیدن به حدنصاب داشت و پس از مشخص‌شدنِ تعداد ثبت‌نام‌ها محمدمهدی‌باقری گردانندهٔ این برنامه طی خبری نوشت: «دیروز، جمعه عصر، روز اول را با ۴۸ مهمان برگزار کردیم. استقبالتان دلگرممان کرد. برنامهٔ عصرِ امروز، شنبه، یعنی «بازی با شعر حافظ برای کودکان و نوجوانان» نیازمند حضور شرکت‌کنندگانی به تعداد کافی است تا گروه‌بندی شوند و شور بازی دربگیرد. ازاین‌رو، ضمن سپاسگزاری از اولیای نام‌نوشته، برنامهٔ امروز را لغو می‌کنیم تا در فرصتی مناسب‌تر برگزارش کنیم.» طبق اعلام «سَماک» تاریخ جدید و دقیق برنامه، پس از تکمیل ثبت‌نام از طرق مختلف به‌ویژه مجلهٔ «هفته» اطلاع‌رسانی خواهد شد.
روز سوم
برنامهٔ روز سوم با مشارکتِ ویژهٔ انجمن ادبی ایرانیان مونتریال، فاضل و در دانشگاه کنکوردیا برگزار گردید و در آن ابتدا دکتر راضیه رضوی با سپاس از «سَماک»، «نوروززمین» و «هفته» به خاطر همکاری‌هایشان با این انجمن و هم‌افزایی در برگزاری این نشست به معرفی سخنران پرداخت و در ادامه دکتر احمدرضا یَلَمه‌ها به ایراد سخن پرداخت.
او شعر را مناسب‌ترین ابزار تعلیم لذت‌آور دانست و گفت بسیاری از شاهکارهای شعر فارسی شعری است که هدف اصلی سراینده، آموزش حکمت و اخلاق، همچنین تشریح و تبیین مسائل و اندیشه‌های مذهبی یا تربیتی یا فلسفی و مضامین پندگونه به شکل مستقیم نبوده اما بیان آموزه‌های اخلاقی و حکمی در دیگر آثارِ شاهکار ادبی، در اوج آراستگی ادبی و غیرمستقیم است. وی افزود: «شاهنامه» فردوسی و «دیوان» حافظ در کنار آثار سعدی، هر یک در ژانر خود ازلحاظ غنا و تنوع مفاهیم و مضامین بی‌نظیرند و علاوه بر جنبه‌های روایی و حماسی و غنائی، همواره و از دیرباز، به‌عنوان مرامنامه و دستورنامهٔ زندگی موردتوجه خواص و عوام بوده است گو اینکه لحن و بیان یکی رویکردی تفصیلی دارد و آن دیگری سبک مختصر گویی را در پیش گرفته است؛ کلام یکی صریح و روشن و دیگری مرموز و طنزآلود باشد.
[urlpreviewbox url=”http://ipsan.ir/2018/10/17/مصاحبه%E2%80%8Cای-درباره-نشست-۳-روزه-حافظ-شا/”/]
پس از این سخنان، جلسه با معرفی فعالیت‌های «سَماک»، پرسش‌وپاسخ و نیز شعرخوانی‌های درخشان استاد بهروز رضوی ادامه یافت این گویندهٔ پیشکسوت و صدای ماندگار طی سخنانی کوتاه تفأل به دیوان حافظ به‌جای دیگر فال‌های مرسوم در جهان را نشانی از عظمت و غنای فرهنگ ایران دانست و تفألش به دیوان خواجه‌حافظ حسن‌ختام ابن نشست بود.
در پایان شایان‌ذکر است که گروه «سَماک» در ادامهٔ بحث ادبیات و صلح، بنا دارد سه رویداد با عنوان‌های «شاهنامه، درس‌نامهٔ صلح»، «سعدی، شاعر صلح» و «شیراز، شهر صلح» را نیز در به ترتیب در ماه‌های مارس، مه و ژوئن برگزار نماید و از همهٔ علاقه‌مندان به مشارکت دعوت می‌نماید تا با مکاتبه با ایمیل info@samaak.ca باب مشارکت را بگشایند. همچنین تمام فایل‌های این برنامه‌ها و نیز با مراجعه به تلگرام https://t.me/Samaak_MTL به‌رایگان در دسترس علاقه‌مندان است.
منبع
مطالب مرتبط: مصاحبه‌ای درباره نشست ۳ روزه «حافظ شاعر صلح » با شرکت انجمن علمی مطالعات صلح ایران در مونترال کانادا
